‘TDT devletleri ortasında karşılıklı savunma altyapısı güçlendirilecek’
Mehmet Korkmaz
5 min read
Yıldırım, Dolmabahçe Cumhurbaşkanlığı Çalışma Ofisi’nde gerçekleştirilen TDT Dışişleri Bakanları Kurulu Fevkalâde Toplantısı’nın açılışında yaptığı konuşmada, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov’un dahil olmasıyla Aksakallar Kurulunun daha da güçlendiğini söyledi.
Macaristan’ın da yakın vakitte Kurula katılmasını beklediklerini belirten Yıldırım, şunları söyledi:
“Aksakallar Kurulu olarak Türk Devletleri çatısı altında yürütülmekte olan projelere somut katkılar sağlamayı hedefledik ve bunun gerçekleştirilmesi için çaba ediyoruz. Bu hedefe yönelik olarak İstanbul’da ve Bişkek’te iki kurul toplantısı gerçekleştirdik. Böylelikle siyasi, ekonomik, kültürel, eğitim, ulaştırma, turizm üzere alanlarda iş birliği çalışmalarına ait görüşlerimizi ortaya koyduk. Tavsiye kararları aldık. Bunu genel sekreterliğimizle paylaşmak suretiyle önümüzdeki dorukta değerlendirilmesini istedik.”
Yıldırım, Aksakallar Kurulu Lideri olarak tayin edildiğinden beri tüm üye devletleri ziyaret ettiğini, devlet liderleri ve bakanlarla görüşmeler gerçekleştirdiğini, Aksakallar Kurulunun amaçlarını, beklentilerini enine uzunluğuna kıymetlendirme fırsatı bulduğunu kaydetti.
– “Orta Koridor hayati kıymete sahip”
Türk Devletleri Teşkilatı üye ülke bağlantılarının geliştirilmesi ve güçlendirilmesi için ulaşım ve bağlantı altyapı entegrasyonunun son derece kıymetli olduğuna işaret eden Yıldırım, şunları aktardı:
“Özellikle Orta Koridor’a dikkatinizi çekmek istiyorum. Orta Koridor asırlar boyunca Uzak Doğu’yla Avrupa ortasındaki kültür, ticaret ve her türlü faaliyetin gelişmesi konusunda ağır kullanılmış bir koridor olup gerek kuzey gerek güney koridorlara nazaran hem vakit olarak, hem maliyet olarak tartışmasız, avantajlı bir koridordur. Son vakitlerde Rusya, Ukrayna ortasındaki savaşın da bize gösterdiği üzere bu koridor en inançlı ulaşım pozisyonunu sürdürmektedir. Azerbaycan ile Nahçıvan ortasındaki Zengezur Koridoru’yla, bu koridor daha da güçlü hale gelecek ve kesintisiz hizmet verme imkanı bulmuş olacaktır. Özellikle uygulanan ambargolar gerek İran’da gerek Rusya’da yaşanan güç ve petrol krizleri de dikkate alındığında koridorun ne kadar bölgemiz ve ülkelerimiz için hayati değere sahip olduğu bir sefer daha anlaşılmaktadır.”
Yıldırım, TDT’nin Azerbaycan-Zengezur Koridoru üzerinde olması nedeniyle Doğu-Batı güç ve ulaşım ticaretinin omurgasını teşkil ettiğini hasebiyle bu koridordaki tüm faaliyetlerin hızlandırılması, gümrük kolaylıklarının sağlanması, hatta nakliyeciliğin özgürleştirilmesinin çok değerli olduğunu söyledi.
TDT’nin yaklaşık 700 milyar dolarlık dış ticareti hacmi olduğunun altını çizen Yıldırım, bunun yalnızca 20 milyar dolarının kendi ortalarında olduğunu, bunun da durumun geliştirilmeye ne kadar muhtaç olduğunu ortaya koyduğunu lisana getirdi.
– “Üye ülkeler ortasında yatırım ve hizmetler konusunda bir sınırlama yok”
TDT’nin İstanbul Doruğu’nda 2040 Vizyon Belgesi’ni kabul ettiğini kaydeden Yıldırım, bunun operasyonel 4 yıllık planlarının uygulamaya girdiğini söyledi.
Yıldırım, bu mevzuda kısa vadeli yapılacak işlerin belirlendiğini ve TDT Genel Sekreteri Baghdad Amreyev ve grubunun çok ağır bir çalışma ortaya koyduğunu lisana getirdi.
E-ticaret, yatırım ve hizmetler üzere birkaç değerli adım atıldığını vurgulayan Yıldırım, Hür Ticaret Mutabakatı (STA) imzalanması tarafında istişarelerin de başladığını tabir etti.
Yıldırım, “Avrupa Birliği’ne (AB) aday ülke yahut diğer birliklerde üye olmadan kaynaklanan birtakım kısıtlamalar olmasına karşın, üye ülkeler ortasında yatırım ve hizmetler konusunda bir sınırlama yok. Bunları rahatlıkla özgürleştiren muahedeleri yapmamız mümkündür.” değerlendirmesini yaptı.
Ticareti kolaylaştırma stratejisinin de Semerkant’ta yapılacak TDT Tepesi’nde devlet liderlerinin onayına sunulacağını aktaran Yıldırım, bunun memnuniyet verici olduğunu söyledi.
– “Türk Yatırım Fonu”, Semerkant Tepesi’nde onaylanacak
Yıldırım, “Türk Yatırım Fonu başlı başına kıymetli bir hadise. Bu da Semerkant doruğunda onaylanmış olacak. Bu fonu kurmuş olmakla birlikte ülkeler ortasındaki kalkınma açığının kapatılmasına yönelik finansal kaynaklara erişim sağlanmış olacaktır. Büyük bir heyecanla oluşumunun tamamlanmasını bekliyoruz.” diye konuştu.
Öte yandan Yıldırım, kolaylaştırılmış gümrük koridoru kurulmasına yönelik protokolün de bir müddet evvel Bişkek’te tamamlandığını söyledi.
– “Karşılıklı savunma altyapısını güçlendirecek adımları da atmalıyız”
Savunma altyapısının güçlendirilmesinin kıymetine de dikkati çeken Yıldırım, “Gelişen koşullar altında bölgede yaşanan olayları değerlendirdiğimizde teşkilatın iştigal hususları bununla sonlu olmamalı. Karşılıklı savunma altyapısını güçlendirecek adımları da atmalıyız. Güvenliği, refahı, huzuru sağlamak için daha çok birlikte çalışma gereksinimi olduğunu da görmekteyiz.” değerlendirmesinde bulundu.
– Ortak alfabe: “Bu mevzuyu çok önemsiyoruz”
Bu hususa çok ehemmiyet verdiklerinin altını çizen Yıldırım, “Herkesin de bu hususta heyecan duyduğunu gördük. Biz öteki bir lisan Rusça, İngilizce olmadan birbirimizle bağlantı sağladığımız an teşkilatın özelliği daha da ortaya çıkmış olacak. Gelecek jenerasyonlara bunun değerli bir misyon olduğunu aktarmak istiyorum.” dedi.
– “Teşkilatın gücü mali gücüyle hakikat orantılı”
TDT’nin bütçesinin artırılması gerektiğine işaret eden Yıldırım, şöyle devam etti:
“Teşkilatın gücü mali gücüyle hakikat orantılıdır. Teşkilatımızın bütçesi şu an prestijiyle çok mütevazıdır. Hasebiyle bedelli dışişleri bakanlarımızdan teşkilatımız şayet kendinden daha çok kelam ettirecekse gerek bölgesel gerek dünyada birçok mevzuda daha faal hale gelecekse kesinlikle bütçesinin gözden geçirilmesi ve artırılması gerekir. Bugün 4 milyonluk bütçeyle bunları yapmak mümkün değildir. İslam İşbirliği Teşkilatının bütçesi 150 milyon dolara yakındır. Münasebetiyle bunu da takdirlerinize sunuyorum ve bu konunun değerlendirilmesini dilek ediyoruz.”
Çavuşoğlu, “Aksakallar Kurulunun kurulmasının da gayesi buydu. Aksakallarımızın bundan sonra da teşkilatımızın görüş ve vizyonunu almaktan büyük bir memnuniyet duyacağız ve tekliflerinizi de not ettik.” dedi.
