Yıldız Holding Yönetim Kurulu Üyesi Murat Ülker, Afrika’nın algılanış biçimine dair dikkat çeken bir paylaşım yaptı. LinkedIn hesabından yayımladığı yazısında, Batı merkezli bakış açısının kıtanın gerçek potansiyelini gölgelediğini vurgulayan Ülker, Türk firmalarına “Afrika’daki fırsatları görebiliyor muyuz?” sorusunu yöneltti.
İşte Murat Ülker’in “Afrika denince aklınıza ne geliyor?” başlıklı o yazısı:
“Afrika’nın tarihini, sorunlarını, bugününü ve geleceğini geçtiğimiz aylarda kaleme almıştım.
Anadolu Ajansının youtube kanalında Bir Başka Afrika: Fildişi Sahili isimli haber vidyosunu görünce bu yazı aklıma geldi.
Eğer gözünüzde bir akbabanın ölmekte olan çocuğu beklediği meşhur fotoğraf benzeri acıklı görüntüler canlanıyorsa, Afrika’ya yanlış bir pencereden bakıyor olabilirsiniz. Oysa Afrika denince aklınıza sayısız olanak ve fırsatların gelmesi gereken bir dönemdeyiz, manzara bambaşka.
Batının Afrika algısı tarihsel önyargılar, çıkar ilişkileri ve kültürel üstünlükle şekillendi. Bu algı Afrika’nın gerçek potansiyelinin görülmesini engelledi ve Batı ile Afrika ilişkilerinde eşitsizlik sürdü. Sömürgecilikte Afrika halkları “medenileştirilmesi gereken ilkel topluluklar” olarak görüldü. Bu bakış açısı modern Batı düşüncesinde farklı formlarda varlığını sürdürdü. Batı medyası, Afrika’yı çoğunlukla açlık, savaş, yolsuzluk ve hastalıkla özdeşleştirdi. Kıtanın kültürel, ekonomik ve politik çeşitliliği göz ardı edildi, çok yönlü bir kıta olduğu gerçeği perdelendi.
KENDİMİZE SORMAMIZ GEREKEN SORU: TÜRK FİRMALARI OLARAK BİZ, AFRİKA’DAKİ FIRSATI GÖREBİLİYOR VE ÜZERİMİZE DÜŞENİ YAPIYOR MUYUZ?
Afrika’nın dününü, bugününü ve geleceğini yazarken gerçeklere, tarihi mirasa ve bugünkü dönüşüm çabalarına odaklandım. Bunun yanında, meselenin bilimsel ve düşünsel bir çerçeveye oturtulmamasının da sorunların çözülememesinde etkili olduğunu düşünüyorum. Bu yüzden tam da bu günlerde yayımlanan çok yeni bir akademik dergiden söz etmek yerinde olacak. Derginin adı “Turkish Journal of International Development (TUJID) – Türk Uluslararası Kalkınma Dergisi”. İlk sayısı Temmuz 2025’te çıkan dergi, uluslararası kalkınma tartışmalarına Türkiye’nin bakışını, farklı coğrafyalardaki deneyimlerle birleştiren özgün bir platform.
Dergi kendini, Batı merkezli kalkınma paradigmasının sınırlarına ulaşmış olduğu bir dönemde, yeni aktörlerin ve yeni anlatıların ses bulduğu bir alan olarak tanımlıyor. Küresel eşitsizliklerin, çevresel krizlerin ve jeopolitik kırılmaların yoğunlaştığı günümüzde, TUJID bu meseleleri Türkiye’nin tecrübeleri üzerinden yeniden düşünmek için oldukça faydalı bir zemin oluşturmuş. Başta Afrika Vakfı olmak üzere, yayında emeği geçen herkesi tebrik ediyorum ve dergide yayımlanan iki makaleyi sizinle paylaşmak istiyorum.
Bu yazı sizin merakınızı uyandırdıysa, Afrika Kıtası ve Doğu ile Batının son yüzyıllarda yaşanan mefaate dayalı egemenlik serencamını kısaca okumak isterseniz blogumda mevcut.”
